حساسیت دارویی در حقیقت واکنش غیرطبیعی سیستم ایمنی بدن افراد به دارو بوده و علائم این واکنشها با سایر عوارض جانبی دارو متفاوت میباشد. بسیاری از حساسیتهای دارویی در اولین بار پس از مصرف دارو دچار علائم میشوند اما برخی داروها تا چند بار پس از استفاده نیز هیچگونه واکنشی از خود بروز نخواهند داد. در این مقاله به بررسی حساسیت دارویی خواهیم پرداخت.
علائم این حساسیت از خفیف تا شدید متفاوت بوده و معمولا پس از مصرف دارو ظاهر میگردند. در طی یک واکنش خفیف ممکن است یک یا چند مورد از موارد قید شده زیر فرد را تحت تاثیر قرار دهد:
بثورات پوستی
کهیر
خارش پوست و چشمها
تب
درد مفصلی و التهاب
تورم غدد لنفاوی
آبریزش بینی و چشمها
خستگی
توجه داشته باشید که نشانهها و علائم آلرژی در عرض یک ساعت پس از مصرف دارو رخ میدهند اما برخی از واکنشها خصوصا بثورات میتواند ساعتها، روزها و یا حتی چند هفته پس از مصرف دارو ظاهر شود. علائم شدید حساسیت دارویی اغلب نشان دهنده یک واکنش نادر و تهدید کننده زندگی به نام آنافیلاکسی است که باعث اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن میشود و علائم و نشانههای آن شامل موارد زیر میگردند:
تنگ شدن راههای هوایی و گلو که موجب سخت شدن تنفس میشود
تورم لبها، دهان و یا پلکها
درد شکم
تهوع، استفراغ و یا اسهال
سرگیجه
تپش قلب
اُفت فشار خون
از دست دادن هوشیاری
واکنشهای حساسیت دارویی میتوانند روزها و یا حتی هفتهها پس از مصرف دارو رخ دهند و یا اینکه پس از قطع مصرف دارو بروز نمایند، این شرایط عبارتند از:
بیماری سرم که ممکن است باعث تب، درد مفاصل، بثورات، التهاب و تهوع شود
کم خونی یا کاهش گلبولهای قرمز خون ناشی از مصرف دارو که میتواند خستگی، ضربان نامنظم قلب و تنگی نفس را با خود به همراه داشته باشد
بثورات و علائم سیستمیک که میتواند باعث بروز خارش، بالا رفتن تعداد گلبولهای سفید خون، التهاب، تورم در ناحیه غدد لنفاوی و عود هپاتیت خاموش شود
التهاب در کلیهها یا نفریت که ممکن است با علائمی نظیر تب، خون در ادرار، التهاب و سرگیجه همراه باشد