مکانیسم درمان گیاه دارویی «آقطی»

در قرن اخیر شناسایی گیاهان دارویی و بومی با خواص آنتی اکسیدان که در بهبود سلامتی جامعه بشری موثر باشد بسیار مورد توجه محققان سازمان جهانی بهداشت قرار گرفته است.گیاه دارویی آقطی(Sambucus ebulus L.) از گونه های ارزشمند و دارویی شمال ایران می باشد که در حاشیه مزارع، جاده های جنگلی و آفتاب گیر کوهستانی پراکندگی دارد و سالیان درازی است که مردم بومی استان مازندران به طرق مختلف در طب سنتی از فرآورده های آن در پیشگیری و درمان بیماریهای شایع خود استفاده های دارویی می برند. در طب سنتی ایران به صورت موضعی از برگ و ریشه گیاه در درمان دردهای مفصلی مانند آرتریت روماتوئید و درمان التهابات ناشی از گزش حشرات، زخم های عفونی، زخم معده، ادم، اگزما و کهیر استفاده می گردد.

 

گیاه‌شناسی:

گیاه پلم با نام علمی (Sambucus ebulus L.) متعلق به تیره Caprifoliaceae گیاهی است چند ساله، عمدتا خزان کننده با برگ های سبز رنگ، گوشوارک دار، متقابل شانه ای، حدود 5 تا 11 برگچه که در حاشیه دندانه دارند.هر برگ 5 تا 30سانتیمتر طول دارد و در اواخر بهار با گل های ریز سفید یا کرم رنگ که در گل آذین دیهیم هستند پدیدار می شوند.در اواخر تابستان گل ها به میوه های سته قرمز تا سیاه رنگ تبدیل می شوند.

ترکیبات شیمیایی گیاه:

گیاه آقطی حاوی ترکیبات مختلف اسانس، فلاونوئیدهای(روتین، کوئرستین، ایزوکوئرستین، آستراگالین، نیکتوفلورین) اسیدهای فنلی، موسیلاژ، تانن، آلکالوئیدها، تری ترپن، پکتین، رزین، ویتامین A؛ C( در میوه ها و گل ها)، آنتوسیانین، سیانوژنیک گلیکوزید(در برگها) و ویبورونیک اسید، ساپونین، کاروتنوئیدها، مشتقات کافئیک اسید، ایبولیتین ها و مواد فرار می باشد.

خواص درمانی:

گیاه آقطی حاوی مقادیر فراوان از فلاونوئیدها وآنتوسیانین ها است که اثر ضد التهابی دارند و از ایجاد عوامل التهابی مثل پروستاگلاندین در فعالیت سیکلواکسیژناز جلوگیری می کنند. در نتیجه اثرات سودمندی در سلامت بدن دارند که می توان به حفظ سلامتی سیستم  قلبی و عروقی، اثرات ضد سرطانی، ضد عفونت، ضد حساسیت، ضد ویروس و ضد دیابت اشاره کرد.

اجزای مختلف گیاه آقطی دارای اثرات مفیدی هستند شامل:

گل ها :

 

    خواص دیورتیک

    ملین

    ضد ویروس

    ضد التهاب

    موثر در بهبود علایم سرماخوردگی

    کمک به پیشگیری از آب مروارید

 

میوه ها :

 

    اثر آنتی اکسیدانی

    اثر ضد ویروس به خصوص ویروس آنفولانزا

    تقویت سیستم ایمنی و کاهش علایم تب و سرماخوردگی

    اثر ضد سرطانی