بلئومایسین سولفات (Bleomycin Sulfate) از داروهای شیمی درمانی است که برای درمان سرطان تجویز می‌شود و موجب کاهش یا توقف در رشد سلول‌های سرطانی در بدن می‌شود. این دارو را می‌توان داخل حفره یا تومور تزریق کرد. موارد مصرف این دارو عبارتند از: سرطان بیضه، سرطان دهانه رحم، سرطان سر و گردن، سرطان آلت تناسلی مردانه، سرطان واژن، لنفوم هوجکین و غیر هوجکینی و درمان افیوژن ریوی.
نام‌های تجاری، موارد مصرف، عوارض و تداخل دارویی
|
نام‌های تجاری |
Blenoxane , Bleo 15k |
|
موارد مصرف |
درمان سرطان |
|
عوارض |
ایجاد سوختگی و زخم در محل تزریق، ریزش مو، تب و لرز، تغییر رنگ پوست، آکنه، تیره و ضخیم شدن پوست، حساسیت پوست سر و ناخن‌ها، بی‌اشتهایی، تهوع، اسهال، گیجی، تب و لرز |
|
تداخل دارویی |
سیس پلاتین، وینکریستین، دیگوكسین، فنی توئین، ازتیمایب، دوسه تاکسل، دوکسوروبیسین، سیمواستاتین، متفورمین، متیل پردنیزلون، سولفامتوکسازول، آپریپیتانت، اتوپوزاید، دوکوسات، پالونوسترون، پگ‌فیلگراستم و استامینوفن |
مقدار و نحوه مصرف داروی بلئومایسین
مقدار مصرف دارو باید باتوجه به ضعف و شدت بیماری فرد توسط پزشک تعیین گردد. به طور معمول به منظور درمان سرطان‌های پوستی ۲۵ تا ۵۰ واحد به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت وریدی، عضلانی یا زیر جلدی هر یک تا دو هفته مصرف می‌شود. سپس پزشک با توجه به پاسخ بدن به درمان میزان دوز دارو را تغییر می‌دهد.
نکاتی که در رابطه با مصرف این دارو باید بدانید
- مقدار مصرف داروی بلئومایسین در طول عمر نباید از ۴۰۰ واحد شود.
- پودر خشک این دارو باید در یخچال نگهداری شود. همچنین محلول رقیق شده آن را به مدت ۲۴ ساعت در دمای اتاق و به مدت ۴۸ ساعت در یخچال می‌توان نگهداری کرد.
- ممکن است طی مصرف این دارو ریزش مو داشته باشید که بعد از قطع مصرف آن مجددا موها رشد خواهند کرد.
- مصرف داروی بلئومایسین برای مادرانی که در دوران شیردهی به سر می‌بردند توصیه نمی‌شود.
- از آنجاییکه مصرف بلئومایسین می‌تواند به جین آسیب وارد کند توصیه می‌شود طی درمان با این دارو از روش‌های مطمئن پیشگیری از بارداری استفاده کنید.
- این دارو معمولاٌ یک یا دو بار در هفته تزریق می‌شود.
توصیه‌ها و اقدامات پرستاری
- برای بررسی خطر بروز حساسیت دارویی باید مقداری از دارو (یک واحد) بر روی بیمار قبل از دریافت کامل دارو تست شود. این مقدار از داروی تست شده را می‌توان جزئی از مقدار مصرف تعیین شده محسوب كرد.
- می‌توان از داروهای استروئیدی، استامینوفن و دیفن هیدرامین برای پیشگیری از بروز تب و لرز استفاده کرد.
- برای تزریق داخل رگ دارو را باید با حداقل ۵ میلی لیتر حلال رقیق كرد و طی حداقل ۱۰ دقیقه به صورت وریدی تزریق كرد.
- مقدار مصرف این دارو در بیماران مبتلا به نارسایی كلیوی یا ریوی باید كاهش یابد.
- خطر بروز مسمومیت ریوی در افراد سالمند وجود دارد. بنابرین استفاده از این دارو برای این افراد بااحتیاط باید صورت گیرد.
- محلول بلئومایسین استریل را می‌توان توسط محلول دكستروز و یا كلرورسدیم رقیق نمود.
- طی درمان با این دارو فرد باید تحت کنترل باشد.
- مصرف این دارو در افراد با نارسایی کلیوی و کبدی با احتیاط باید باشد.