مکانیسم اثر و تداخلات «تئوفیلین»

تئوفیلین (Theophylline) دارویی است که با شل کردن عضلات جدار مجاری تنفسی و بازکردن آنها، عبور هوا را آسان کرده و در درمان بیماران مبتلا به آسم، آمفیزم و برونشیت به کار می‌رود. این دارو از راه خوراکی به خوبی جذب می‌شود.

این دارو در اشکال قرص و شربت موجود می‌باشد.

 

نام‌های تجاری، موارد مصرف، عوارض و تداخل دارویی:

 نام‌های تجاری

 Theo-24 , Theo-Dur

 موارد مصرف

 درمان آسم، آمفیزم و برونشیت

 عوارض

 سردرد، بی‌قراری، تحریک‌پذیری، مشکلات خواب، ناراحتی معده و اسهال، استفراغ، ضربان قلب تند یا نامنظم، بثورات جلدی و تشنج

 تداخل دارویی

 سایمتیدین، سیپروفلوكساسین، اریترومایسین، داروهای ضدبارداری خوراكی، پروپرانولول و تیابندازول، فنی توئین، كاربامازپین، باربیتورات‌ها و ریفامپیسین، کتامین، سیگار و تنباکو

مقدار و نحوه مصرف

میزان دقیق مصرف این دارو حتما باید توسط پزشک متخصص تعیین گردد.

 

نکاتی که در رابطه با مصرف این دارو باید بدانید

  1. دارو باید با معده خالی همراه با یک لیوان آب مصرف گردد تا جذب آن سریع‌تر شود.
  2. دوره درمان را کامل کنید.
  3. در صورت بروز تحریک گوارشی، بهتر است دارو با غذا یا بلافاصله پس از آن مصرف شود.
  4. در صورت بارداری قبل از مصرف دارو با پزشک مشورت کنید.
  5. توصیه می‌شود طی درمان با این دارو، مقادیر زیاد فراورده‌ها یا نوشابه‌های حاوی گزانتین مصرف نشود.
  6. در بیماران سالخورده بروز سرگیجه در شروع درمان شایع است.
  7. در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف دارو، به محض به یاد آوردن، آن را مصرف کنید، ولی اگر تقریباَ زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده باشد، از مصرف آن خودداری کرده و مقدار مصرف بعدی را نیز دو برابر نکنید.
  8. در صورت بروز عوارض جانبی و نشانه‌های مسمومیت، به پزشک اطلاع دهید.
  9. شکل قرص این دارو نباید خرد یا جویده شود.
  10. مصرف همزمان مقادیر زیاد کاکائو باعث مهار متابولیسم تئوفیلین می‌‌شود.
  11. این دارو در شیر ترشح می‌‌شود و ممکن است موجب تحریک‌پذیری، بی‌خوابی، یا کج‌خلقی در شیرخواران شود. مادر یا باید مصرف دارو را قطع نماید و یا به نوزاد خود شیر ندهد.

 

توصیه‌ها و مراقبت‌های پرستاری

  • غلظت سرمی دارو، در درمان طولانی مدت، باید پیگیری شود.
  • بیماران سیگاری به دلیل احتمال افزایش متابولیسم تئوفیلین، ممكن است به مقادیر بیشتری از دارو نیاز داشته باشند.
  • این دارو در صورت وجود خیز حاد ریوی، ناتوانی احتقانی قلب، تب پایدار، بیماری‌های كبدی، زخم معده، پركاری تیروئید یا سپسیس و اختلالات صرعی باید بااحتیاط تجویز شود.
  • علائم حیاتی بیمار و بروز علائم و نشانه‌های مسمومیت پیگیری شود.
  • این دارو در نوزادان باید با احتیاط باید تجویز شود.

صفورا دادخواه