سردردهای میگرنی در برخی بیماران بسیار آزاردهنده هستند، به گونهای که با مسکن هم تسکین پیدا نمیکنند. روشهای مختلفی برای کاهش درد پیشنهاد می شود که یکی از آنها تزریق بوتاکس است.
بوتاکس یک نام تجاری است. نام تجاری سمی به نام بوتولینوم است که از یک باکتری به نام کلستریدیوم بوتولینوم استخراج می شود .این سم با بازداری و مهار آزاد شدن یک ناقل شیمیایی در انتهای رشته های عصبی، باعث می شود که ماهیچه ها منقبض نشوند.»
داستان استفاده از بوتاکس برای درمان میگرن مربوط به چندین سال پیش است. جراحان و پزشکانی که از بوتاکس برای رفع چین و چروک استفاده میکردند متوجه شدند افرادی که برای منظورهای زیبایی از بوتاکس استفاده می کنند شدت میگرنشان کمتر و فواصل آن بیشتر میشود. بعد از این مشاهده برخی از پزشکان قبل از اینکه این دارو برای درمان میگرن به تایید مراجع مربوطه برسد شروع به تزریق بوتاکس برای درمان میگرن کردند. در سال ۲۰۱۰سازمان غذا و داروی آمریکا استفاده از بوتاکس را برای درمان میگرن تایید کرد، مشکلی که دو و سه میلیون نفر در آمریکا را بطور جدی دچار خود کرده است. از آن زمان تا به حال میلیون ها نفر از اثر بوتاکس بر روی بیماری خود سود برده اند.
بوتاکس برای موارد شدید میگرن، شکل مزمن میگرن با شدت درد متوسط و شدید که هر نوبت ۱۵ روز از ماه را شامل شود، و هر بار چند ساعت طول بکشد تعریف شده است. این درد معمولا در خانمها شایع است یک نیمه از صورت را دربرمیگیرد و با تهوع و استفراغ و بیزاری از نور همراه است و برای درمان در شروع از روشهای دیگر استفاده میشود.بوتاکس برای سایر انواع سردرد مثل سردرد تنشی و انواع نادر دیگر میگرن توصیه نشده هر چند روی آنها هم میتواند اثر مساعدی داشته باشد.»
از بوتاکس نوعی سم استخراج می شود ولی سمی نیست.این دارو برای درمان میگرن مزمن تایید شده است. بوتاکس از سموم باکتریایی به دست میآید، ولی با دوزهایی که پزشک تجویز میکند ایمن است. بسیاری از داروها نیز اگر با دوز نامناسب تجویز شوند خطرناک هستند.»
هنوز مکانیسم واقعی بوتاکس برای درمان میگرن توسط محققین کشف نشده است. به نظر میرسد که تزریق بوتاکس در سر و کردن و شانه باعث مهار ترشح ماده ای بهنام استیل کولین میشود که بر شروع میگرن موثر است. اثر میگرن یک هفته پس از تزریق شروع میشود بعد از شش هفته به اوج میرسد و سه ماه به طول می انجامد. پزشکان اثرات متفاوتی را هم گزارش کرده اند، برخی تزریق مکرر بوتاکس را برای تاثیر بخشی گزارش کردهاند و برخی به کمتر شدن تاثیر بوتاکس در جلسات بعدی اشاره کرده اند. بوتاکس شدت حملات میگرن را کاهش و فواصل حمله را طولانی میکند.»
درمان با بوتاکس برای میگرن نیاز به انجام تزریقات کوچک مکرر در سر و گردن و شانه ها دارد.تعداد این تزریقات معمولا ۳۱ عدد بوده و ناراحتی خاصی را ایجاد نمیکند. این تزریقات به فواصل دورهای تکرار میشود.»
این تزریقات اگر توسط پزشک متخصص انجام شود بسیار امن خواهد بود و عوارضی ندارد، ولی 5 درصد افراد ممکن است از سردرد مختصر شاکی باشند و 9 درصد از درد گردن شکایت کنند.»
درد و قرمزی در محل تزریق بوتاکس برای درمان میگرن بسیار نادر و در صورت بروز خفیف و غیر جدی است. افتادگی پلک و اشکال در بلع هم از عوارض ناشایع تزریق بوتاکس برای معالجه میگرن است.زنان باردار و شیرده مجاز به تزریق بوتاکس در این زمان نیستند هر چند اطلاعات کافی در این زمینه کم است.»
به طور خلاصه تزریق بوتاکس برای درمان میگرن روشی ایمن و ساده و موثر بوده و شدیدا برای جلوگیری از وابستگی به داروهای مرسوم توصیه می شود، گذشته از اینکه میتواند جایگزین مناسبی هم برای درمانهای قبلی باشد.»
دکتر حمید وحیدی
متخصص و جراح پوست و مو