مصرف آنتی‌بیوتیک می‌تواند به شکل‌های مختلفی در افراد ایجاد عارضه کند، عوارض مستقیم این نوع داروها مانند عوارض کلیوی و کبدی در اثر مصرف طولانی مدت ایجاد می شود و البته در صورت مصرف غیر ضروری، این عوارض می تواند در همان بار اول مصرف هم ایجاد عارضه کند.
ممکن است افراد به برخی از انواع آنتی‌بیوتیک‌ها حساسیت داشته باشند و یا آمپول‌ها در مصارف بی‌مورد و غیرضروری در محل تزریق، عفونت و آبسه ایجاد کند. همچنین با مصرف طولانی و یا غیرمنطقی آنتی بیوتیک ها ممکن است مشکلات دیگری نظیر کاهش شنوایی، حساسیت به نور، توهم و سایر موارد، بسته به نوع و میزان مصرف دارو در افراد مشاهده شود.
داروهایی نظیر «سیپروفلوکساسین» که مصرف بالایی در میان مردم دارد، می‌تواند منجر به عوارض گوارشی و عصبی شود و یا تزریق «جنتامایسین» احتمال ایجاد عوارض گوارشی و کلیوی جدی به همراه خواهد داشت.
استفاده غیرمنطقی و بیش از اندازه آنتی‌بیوتیک منجر به مقاومت در برابر بسیاری از میکروب‌ها می‌شود، این مساله تا جایی نگران کننده است که حتی ممکن است زمانی برسد که آنتی‌بیوتیکی برای درمان بیماری‌ها نداشته باشیم.
«آموکسی‌سیلین» نمونه‌ای از پرمصرف‌ترین داروهایی است که هم میکروب خوب را از بین می‌برد و هم ممکن است موجب بروز اسهال عفونی در افرادی که به طور غیرمنطقی از آن استفاده می‌کنند، بشود و یا داروی «آزیترومایسین» که مناسب سینوزیت نیست اما مصرف آن در چنین مواردی مشاهده می‌شود و می‌تواند عوارض گوارشی به همراه داشته باشد.
در بدن میکروب‌های زیادی از نوع مفید و مضر وجود دارد که مصرف درست و به موقع این داروها می‌تواند مانع استقرار میکروب‌های مضر شوند، در حالی که اگر بیش از نیاز و یا به طور نابجا از آنتی‌بیوتیک استفاده شود، علاوه بر از بین رفتن میکروب‌های مفید در بدن و استقرار میکروب‌های مضر، موجب بروز عفونت‌های قارچی در افراد خواهد شد.
فرهنگ غلطی که مردم در استفاده از آنتی‌بیوتیک دارند یکی از مواردی است که مشکلات و عوارض ناشی از مصرف این آنتی‌بیتویک‌ها را افزایش می‌دهد. اصرار بیش از اندازه برخی از بیماران به پزشک برای تجویز آنتی‌بیوتیک‌های مختلف مانند تزریق پنی‌سیلین و موارد مشابه آن نیز ایجاد مشکل می کند. بیان کردن این جملات مثل اینکه «تا این آمپول را تزریق نکنم سرماخوردگی من خوب نمی‌شود» و یا درخواست و اصرار به پزشک برای تجویز بیش از اندازه آنتی‌بیوتیک برای روز مبادا با این تصور که «اگر مجددا مبتلا به این بیماری شدم مصرف کنم» از مواردی است که در بین مردم دیده می‌شود.
آرش سیفی
متخصص بیماری‌های عفونی