وارفارین، یک داروی ضد انعقاد است که فرآیند لخته شدن خون را کند می‌کند. به عبارت دیگر وارفارین کمک می‌کند خون راحت‌تر در بدن گردش کند و لخته نشود. این دارو برای اولین بار در گیاه شبدر شیرین فاسد شده کشف شد و مورد استفاده قرار گرفت. وارفارین به طور عمده در بیماران قلبی ـ عروقی مصرف و از طریق مهار فعالیت ویتامینk در بدن باعث کاهش سطح مواد لازم برای تشکیل لخته می‌شود.
با شروع مصرف وارفارین تقریبا 7-4 روز طول می‌کشد تا این دارو بتواند بخوبی عمل کند. با مراجعه‌های منظم و مرتب به آزمایشگاه، سرعت انعقاد خون فرد اندازه‌گیری می‌شود. اگر دوز وارفارین، بیش از حد نیاز باشد ممکن است فرد را درمعرض خطر خونریزی و مشکلات جدی و تهدید کننده حیات قرار دهد.بعضی غذاها مانند اسفناج یا کلم بروکلی حاوی ویتامین k هستند و در صورت مصرف زیاد می‌توانند با وارفارین تداخل ایجاد کنند.
بنابراین مصرف این گونه غذاها باید در حد متعادل و کم باشد. البته نکته مهم این است که اگر به عنوان مثال مصرف روزانه نصف کلم از عادات رژیم غذایی فرد است، بیمار باید هر روز همین مقدار کلم را مصرف کند و آن را قطع یا کم و زیاد نکند. این گفته که بیمار سعی کند غذاهای حاوی ویتامین k را مصرف نکند، غلط است؛ چون بسیاری غذاها حاوی این ویتامین هستند و طبق این گفته فرد از بسیاری از غذاها محروم می‌شود که این کار عملا غیرممکن است. بنابراین بهترین کار این است که فرد برای جلوگیری از افزایش یا کاهش اثر وارفارین نسبت به حالت معمول در رژیم غذایی خود تغییرات زیادی ایجاد نکند.
در مورد مصرف وارفارین باید دقت شود آن را هر روز در ساعت مشخص و ثابتی مصرف کنید. بهترین زمان مصرف وارفارین ساعت 6 عصر است. برخی از علائم استفاده بیش از حد از وارفارین عبارتند از خونریزی طولانی‌مدت یا مکرر، خونریزی از لثه، تغییر رنگ ادرار به قرمز یا قهوه‌ای تیره، مدفوع تیره و خونریزی‌های شدید طی دوره‌های قاعدگی در خانم‌ها که در صورت بروز هریک از حالات مذکور لازم است بسرعت به مراکز درمانی مراجعه کرد.
بسیاری از داروها می‌توانند بر عملکرد وارفارین اثرگذار باشند. بنابراین حتما پزشک خود را از تمام داروهایی که مصرف می‌کنید مطلع و با شروع مصرف داروی جدید یا قطع دارو با پزشک خود مشورت کنید. همچنین از مصرف آسپیرین بدون مشورت با پزشک خودداری کنید، زیرا احتمال خونریزی افزایش می‌یابد. همچنین داروهای ضددرد وضد التهابی مانند استامینوفن و ایبوپروفن را خودسرانه مصرف نکنید. البته مصرف یک یا دو عدد از این داروها مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند، ولی در صورت نیاز به دوزهای بیشتری از این داروها، با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
همچنین مصرف بعضی محصولات گیاهی مانند سیر، چای سبز، جینکو بیلوبا و بعضی گیاهان دیگر که به عنوان دارو مصرف می‌شوند با وارفارین تداخل دارد؛ لذا از مصرف خودسرانه محصولات گیاهی خودداری شود.
مصرف وارفارین در دوران حاملگی می‌تواند باعث سقط جنین یا افزایش خطر خونریزی در مادر و جنین شود که خطر سقط جنین در 12 هفته اول بارداری بیشتر از سایر زمان‌هاست. پس بسیار مهم است خانمی که وارفارین مصرف می‌کند در مدت زمانی که وارفارین مصرف می‌کند، باردار نشود. نکته دیگر این که وقتی مجبورید جراحی کنید یا به دندانپزشکی بروید حتما جراح یا دندانپزشک را در جریان مصرف وارفارین قرار داده، از چند روز قبل به پزشک خود اطلاع دهید تا دوز وارفارین را برای شما تنظیم کند.
فراموش نکنید این دارو به علت خطرات بالقوه اش باید با وسواس بیشتری دور از دسترس اطفال نگهداری شود.
دکتر کاوه سالارمند
داروساز