داروهای کمیاب را از کجا پیدا کنیم؟

غیر از درد و رنج بسیار فرد بیمار و هزینه های بالای درمان و دارو، چگونگی تهیه داروی کمیاب دغدغه بزرگی برای همراهان و شخص بیمار است که آن ها را سرگردان و کلافه می کند.

سلامتی بزرگترین نعمت است” ممکن است بارها این جمله را شنیده باشید و بی اعتنا از کنارش رد شده باشید. اما خدا نکند روزی سلامتی از وجود خود یا عزیزتان رخت سفر بربندد.

آن جاست که با گوشت و پوست خود به این جمله ایمان می آورید، حاضرید آسمان را به زمین بدوزید و هر طور شده سلامتی را بازگردانید.

حال اگر بیماری حریف قدری باشد و از قضا داروی کمیاب تنها راه علاج آن، کار به مراتب سخت تر می شود و چون مرغی سر کنده به هر داروخانه(pharmacy) ای که می روید مایوس و دست خالی بر می گردید.

غیر از درد و رنج بسیار فرد بیمار و هزینه های بالای درمان و دارو(medicine)،  چگونگی تهیه داروی کمیاب دغدغه بزرگی برای همراهان و شخص بیمار است که آن ها را سرگردان و کلافه می کند.

داروخانه به داروخانه را بگردید

 اولین روشی که ممکن است به ذهن هر کسی برسد، جستجوی تک تک داروخانه های شهر است. به صورتی که می توان از  شمال تا جنوب، شرق تا غرب شهر، به همه داروخانه ها سر زد و سراغ داروی مورد نظر را گرفت.

این کار روشی سخت و طاقت فرسا برای جستجوی دارو است زیرا مستلزم آن است که چند روزی را مرخصی بگیرید، باک ماشین تان را پر کنید و یا کفش های آهنین به پا کرده و راهی داروخانه ها شوید. موفقیت این روش بیشتر از هر چیزی به شانس بستگی دارد اینکه در دومین داروخانه دارو را بیابید یا اینکه از صدمین داروخانه هم جواب منفی بشنوید کاملا به میزان همراهی بخت بستگی دارد.

من نیز شانسم را امتحان می کنم داروی کمیابی را انتخاب می کنم ، به راه می افتم  و بعد از پشت سر گذاشتن داروخانه های بسیار، خسته و دست از پا درازتر به منزل باز می گردم. با شنیدن جوابهای منفی بسیار از داروخانه ها از اینکه داروی مورد نظرم واقعا کمیاب است اطمینان حاصل می کنم.

 به دنبال راه آسان تری برای جستجو تصمیم می گیرم لیست تمام داروخانه های شهر را تهیه کرده و با همه آن ها تماس تلفنی بگیرم. این کار حداقل خستگی بدنی در پی ندارد!گوشی تلفن را برداشته و به نیمی از لیست زنگ می زنم، تعدادی مدام اشغال هستند، بعضی ها هم پاسخ نمی دهند، آن هایی که پاسخ می دهند، دارو را ندارند. متصدی یکی از داروخانه ها می گوید: شبانه روزی ها را جستجو کن.

داروخانه های شبانه روزی بیابید

لیست داروخانه های شبانه روزی به مراتب محدودتر از روزانه هاست. کار کمی آسان می شود.

دکتر شعبانی داروساز به ما می گوید: «شانس پیدا کردن داروهای کمیاب در داروخانه های شبانه روزی به مراتب بیشتر از داروخانه های روزانه است و بعضی داروها مثل ریتالین فقط در بین داروخانه های شبانه روزی توزیع می شود.» چون لیست محدودتر شده، کار ساده تر می شود به همه داروخانه های شبانه روزی تلفن می کنم، تنها یک داروخانه وعده آوردن داروی مورد نظرم را تا هفته دیگر می دهد. نمی دانم تا چه حد می شود روی آن حساب کرد، بنابراین باز هم به جستجو ادامه می دهم.

 سامانه ۱۴۹۰

برگه معرفی این سامانه را بر روی دیوار اعلانات داروخانه ای دیده بودم. در اینترنت هم قریب به اتفاق مطالبی که به تهیه کمبود دارو پرداخته بودند، این سامانه را به عنوان مهمترین و یا تنها راه آسان جستجوی دارو معرفی کرده بودند. در سایت ها خوانده بودم که می توان از سه طریق اینترنت، پیامک و تماس تلفنی، تماس حاصل کرد تا سامانه دو داروخانه را معرفی کند.

هر سه راه را طی روزها و دفعات مختلف امتحان می کنم و به بن بست می خورم!

به دنبال دانستن علت به معاونت غذا و داروی مشهد مراجعه کرده و مشکل را با دکتر شوشتری در جریان می گذارم. با پیگیری های ایشان در حال حاضر با تماس تلفنی با سامانه ۱۴۹۰ و وارد کردن کد سه و سپس کد شهرستان و بعد شماره گیری کد یک می توانید از کارشناسان بپرسید که داروی کمیاب مورد نظر شما را کدام داروخانه دارد.

مدیریت امور دارو و مواد مخدر مشهد همچنین تصریح می کند بر خلاف آن چه که در برخی سایت ها آمده شیوه پیامکی و اینترنتی ۱۴۹۰ برای شهرستان ها فعال نیست و مختص تهران است. با این حال، دکتر شوشتری می گوید که چند سالی می شود که مشکل دارو به جد نداریم.

دلالان اینترنتی!

میان سایت های اینترنتی گشتی می زنم. بعضی از سایت ها ادعا کرده اند که می توان نام دارو را در صفحه شان جستجو کرد تا آدرس داروخانه ای که دارو را دارد، اعلام کنند. اکثرشان را امتحان می کنم تقریبا هیچکدام آن ها چنین قابلیتی ندارند، اما در قسمت کامنتها بازار خرید و فروش دارو داغ است. متقاضیان، اقلام دارویی مورد نظر خود را عنوان کرده اند و دلالان هم با دادن ایمیل و شماره تلفن خواستار تماس با آنها شده و به تبلیغ پرداخته اند.

من هم جهت راستی آزمایی وعده آنان در تهیه داروهای کمیاب و گاها نایاب با چند نفر تماس می گیرم.  یکی دو نفر می گویند دارویتان را موجود داریم یکیشان مبلغ را چهار برابر قیمت سابق آن در داروخانه اعلام می کند و آن یکی سه برابر.

نکته قابل تامل این است که خریدار ندیده و نشناخته باید به آنها اطمینان کند، ابتدا باید مبلغ را واریز کنید. حال اینکه او دارو را بفرستد یا بی خیالش شود از دست شما خارج است. فروش داروی تاریخ گذشته و یا جایگزینی دارویی دیگر با کارتن، بروشور و برچسب داروی مورد نظر شما از خطرات خرید دارو از دلالان چه به شیوه حضوری و یا اینترنتی است. دیده شده که برخی از دلالان کارتن ها و بروشورهای داروها را از مشتریان می خرند!

 داروخانه های ویژه

 داروخانه های ویژه یا منتخب، داروخانه های بزرگ دولتی و گاها خصوصی هستند که شانس اول تهیه داروی کمیاب می باشند.

دکتر دری متصدی داروخانه ۲۲ بهمن می گوید: « میزان توزیع دارو در بین داروخانه ها را معاونت غذا و دارو مشخص می کند که سهم داروخانه های شبانه روزی و داروخانه های ویژه بیشتر است.»

ایشان امکان پیدا کردن داروهای کمیاب را در داروخانه های هلال احمر، داروخانه امام و داروخانه ۲۲ بهمن بیشتر می دانند.

دکتر فاضلی نیز می گوید: «اگر هیچ داروخانه ای داروی مورد نظرتان را موجود نداشت، داروخانه های اندکی هستند که به صورت شخصی برای تهیه داروی شما از خارج کشور اقدام می کنند، که در صورت لزوم آن ها را به بیماران معرفی می کنیم.»

به یکی از داروخانه های معرفی شده سر می زنم نام دارو را می گویم و به من قول تهیه دارو به شرط ارائه نسخه متخصص طی سه هفته آینده با دادن بیعانه داده می شود.

متصدی داروخانه امام همچنین نکته ای را یادآور می شود و تاکید می کند که بیماران حتما با نسخه ای که کل اقلام دارویی  شان در آن نوشته شده و داروی کمیاب هم در میان آنان  است به داروخانه ها مراجعه کنند. زیرا داروهای کمیاب هزینه بالایی برای داروخانه ها دارند و اینکه کسی بقیه داروهایش را از جایی دیگر تهیه کند و فقط به دنبال داروی کمیاب خود به داروخانه های دیگر برود، سود چندانی برای داروخانه ها ندارد وممکن است از جانب برخی جواب منفی بشنوند.

داروهای تک نسخه ای

داروهایی هستند که به کشور وارد نمی شوند، چون در فهرست دارویی کشور وجود ندارند بنابراین ارزش وارد کردن ندارند، اما یکسری بیماران خاص به آن ها احتیاج دارند و پزشک معالج شان نیز بر روی دارویی خاص تاکید می کند، که در این صورت تهیه این گونه داروهای تک نسخه ای توسط برخی داروخانه های خاص صورت می گیرد.

در پایان دکتر شوشتری همچنین اظهار داشتند اگر کسی دارویی را در داروخانه های منتخب هم نیافت می تواند مشکل کمبود یا نایاب بودن دارو را با سامانه ۱۴۹۰ در میان بگذارد یا حضورا به معاونت غذا و دارو مراجعه کند تا رسیدگی شود‌…..