پروفیلاکسی خونریزی زخم استرسی در بخش مراقبت‌های ویژه

بروز خونریزی زخم استرسی دستگاه گوارش در بخش مراقبت‌های ویژه که از نظر بالینی مهم باشد، در حال کاهش است. نگرانی‌ها در مورد تعادل میان مزایا و آسیب‌های بالقوه پروفیلاکسی با مهارکننده‌های پمپ پروتون (PPIs) در یک کارآزمایی تصادفی‌سازی شده بزرگ که در سال 2018 منتشر شد، مورد توجه قرار گرفت. در حدود 3300 بیمار بسیار بدحال و در معرض خطر (مثلا، بیش از 24 ساعت ونتیلاسیون مکانیکی، شوک، کوآگولوپاتی یا استفاده از ضدانعقادها، درمان مزمن جایگزینی کلیوی یا بیماری‌های مزمن کبدی) به دو گروه پروفیلاکسی پنتوپرازول یا پلاسبو تقسیم شدند. نزدیک به 60 درصد بیماران تغذیه روده‌ای در ICU روز اول و بیش از 80 درصد تا روز سوم ICU، تغذیه شدند. خونریزی گوارشی در 5/2 درصد بیمارانی که PPIs دریافت کردند، در مقایسه با 2/4 درصد از کسانی که پلاسبو دریافت کردند (NNT = 59) رخ داد. تفاوتی در مورتالیتی 90 روزه یا عوارض جانبی (مانند پنومونی، عفونت کلستریدیوم دیفیسیل یا ایسکمی میوکارد) 90 روزه دیده نشد.

پیش از این در سال 2018، یک متاآنالیز شبکه‌ای از 57 کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده در رابطه با پروفیلاکسی استرس اولسر منتشر شد. PPIs ممکن است به‌طور اثربخشی در مقایسه با پلاسبو (کاهش مطلق خطر: 6/1 درصد)، بلاکرهای گیرنده هیستامین 2 یا سوکرالفات، از خونریزی گوارشی پیشگیری کنند. با این حال، خطر پنومونی با PPIs بیشتر بود (افزایش مطلق خطر: 1/3 درصد). هیچ موردی از تفاوت مورتالیتی میان گروه‌ها دیده نشدو

اما پیام این مطالعات در مورد پروفیلاکسی استرس اولسر چیست؟ نخست آنکه، خونریزی گوارشی ناشی از استرس اولسر در ICU شایع نیست، خصوصا با تغذیه روده‌ای و حتی بدون پروفیلاکسی دارویی. دوم آنکه، بیماران ICU بدون عامل خطر احتمالا نیابد پروفیلاکسی دارویی دریافت کنند. و سوم آنکه، در بیماران ICU با عامل خطر، پروفیلاکسی PPIs به‌طور مرزی خطر خونریزی گوارشی را کاهش می‌دهند، اما مورتالیتی بیمارستانی را کم نمی‌کنند.