شربت اکسپکتورانت (Expectorant) دارای سه ترکیب دارویی گوناگون شامل گایافنزین (با رقیق کردن خلط، چسبندگی آن را کاهش میدهد و خروج آن را سهولت میبخشد)،کلرفنیرآمین (اثر آنتیهیستامینی دارد) و سودو افدرین (ترشحات را کم میکند و اثر ضد احتقانی دارد) است که برآیند اثر این سه ترکیب، مایه رقیق شدن خلط و بیرون آمدن آن از شش و راههای هوایی میگردد. مورد مصرف این دارو، درمان علامتی سرفه و احتقان بینی ناشی از سرماخوردگی، آلرژی و عفونتهای تنفسی میباشد.
اکسپکتورانت برای کاهش غلظت و چسبندگی خلط و سهیل خروج آن از ریهها، کاهش موکوس ریوی و تبدیل سرفههای خشک به سرفه ترشحی و خلط آور استفاده میشود.
چنانچه برای درمان سرماخوردگی و یا سرفه به دنیال روش های خانگیو گیاهی می گردید بهتر است لینک های زیر را در این زمینه بخوانید.
موارد مصرف، عوارض و تداخل دارویی:
موارد مصرف |
ضد سرفه و خلط آور |
عوارض |
در صورت مصرف صحیح و به اندازه عارضه خاصی ندارد |
تداخل دارویی |
ترکیبات مضعف CNS (دستگاه عصبی مرکزی) |
مقدار و نحوه مصرف
میزان دقیق مصرف این دارو باید توسط پزشک تعیین گردد اما به طور معمول میزان مصرف برای بزرگسالان و کودکان به شرح زیر است:
- بزرگسالان: ۵ تا ۱۰ میلیگرم (۵ تا ۱۰ سی سی) از راه خوراکی، هر ۶ ساعت تجویز میشود.
- کودکان سنین ۶ تا ۱۲ سال: ۲٫۵ تا ۵ سی سی از راه خوراکی، هر ۶ تا ۸ ساعت تجویز میشود. (تا حداکثر ۲۰ سی سی در روز)
- کودکان سنین ۲ تا ۶ سال: ۱٫۲۵ تا ۲٫۵ سی سی از راه خوراکی، هر ۶ تا ۸ ساعت تجویز میشود. (تا حداکثر ۱۰ سی سی در روز)
توجه: تشخیص صحیح نوع سرفه اهمیت بسزایی دارد چراکه عفونتهای تنفسی، تومورهای قفسه سینه و ریه و… ممکن است تنها با سرفه خود را نشان دهند و لذا تنها درمان علامتی آنها باعث پیشرفت بیماری و از دست دادن زمان میشود.
توجه: این دارو در کودکان زیر دو سال بدون تجویز پزشک نباید مصرف شود.
نکاتی که در ارتباط با مصرف شربت اکسپکتورانت
- پس از خوردن این دارو باید آب نوشیده شود تا فرد دچار مشکلات گوارشی ناشی از مصرف دارو نشود.
- این دارو باعث خواب آلودگی نیز میشود و مصرف آن هنگام کار با وسایل خطرناک و رانندگی ممکن است عواقب جبرانناپذیری را به دنبال داشته باشد.
- قبل از هر گونه عمل جراحی و یا درمانهای اضطراری، پزشک را از مصرف دارو باید مطلع کرد.
- در صورت تداوم نشانههای بیماری بیش از یک هفته یا وجود تب بالا، به پزشک مراجعه شود.
- شربت اکسپکتورانت را نباید در دوران بارداری مصرف کرد.
- از تغییر وضعیت ناگهانی پس از مصرف دارو خودداری شود.
- ممکن است پس از مصرف حالت تهوع داشته باشید، برای رفع این مشکل دراز بکشید.
- از خوددرمانی سرفه بپرهیزید، زیرا سرفه مداوم و تب بالا عموما حاکی از بیماری جدی از جمله عفونت است.
- این دارو دارای کدئین است، لذا ممکن است باعث سرخوشی و وابستگی جسمی یا ایجاد عادت بشود.