روشی جدید برای دارورسانی به مغز

شیوه نوین انتقال دارو، تست شده روی ملخ‌ها، می‌تواند دارورسانی به مغز را ساده‌تر از نفس کشیدن کند.

به گزارش نوین دارو به نقل از Futurity، رامش رالیا، دانشمند محقق از دانشکده علوم کاربردی و مهندسی دانشگاه واشنگتن، می‌گوید: «این روش می‌تواند تبدیل به یک اسپری نانوذرات بینی شود. این سیستم دارورسانی قادر است یک دوز درمانی را در طی مدت زمان 30 دقیقه تا یک ساعت به مغز برساند.»

وی در ادامه افزود: «سد خونی از مغز در برابر مواد خارجی که امکان آسیب رساندن به مغز را دارند، محافطت می‌کند. اما زمانی که نیاز داریم چیزی را به مغز برسانیم، گذشتن از این سد خونی بسیار دشوار است. تکنیک غیرتهاجمی ما، دارو را از طریق نانوذرات به مغز می‌رساند، بنابراین روشی کم‌خطر است که واکنش بهتری هم دریافت می‌کند».

رالیا به کمک پراتیم بیسواس، مدیر بخش مهندسی انرژی و شیمی، افشانه‌ای حاوی نانوذرات طلا توسعه داد. نانوذرات با ماژیک‌های فلورسنت نشانه‌گذاری شده بودند تا دانشمندان بتوانند حرکت آنها را ردیابی کنند.

رالیا با همکاری دباجیت ساها، مهندسی پزشکی، ریزشاخک ملخ را در معرض افشانه قرار دادند و مشاهده کردند که نانوذرات از ریزشاخک عبور می‌کند و به اعصاب بویایی می‌رسد. به دلیل اندازه کوچک این نانوذارت، آنها در عرض چند دقیقه از سد خونی مغز عبور کردند و به مغز رسیدند. تیم تحقیقاتی به دلیل وجود شباهت‌های آناتومیک سد خونی مغز در حشرات و انسان، این نانوذرات را روی ملخ‌ها آزمایش کردند. پژوهشگران بهترین روش رسیدن به مغز را مسیر بویایی (بینی) به مسیرهای عصبی در نظر گرفتند.

بارانی رامان، استاد مهندسی پزشکی، در این باره بیشتر توضیح می‌دهد: «کوتاه‌ترین و احتمالا راحت‌ترین راه ممکن به مغز از طریق بینی است. بینی، پیاز بویایی، سپس قشر بویایی، دو ایستگاه بعد و به قشر مخ می‌رسید. این مسیر مشابه سیستم بویایی بی‌مهرگان است، هرچند سیستم بویایی بی‌مهرگان به نسبت ساده‌تر است.

برای پاسخ دادن به این سوال که آیا نانوذرات خارجی عملکرد معمول مغز را مختل می‌کنند یا خیر، ساها واکنش فیزیولوژیکی نورون‌های بویایی در ملخ را قبل و بعد از رسیدن نانوذرات مورد بررسی قرار داد. چند ساعت پس از جذب نانوذرات، هیچ تغییر قابل توجهی در واکنش‌های الکتروفیزیولوژیکی دیده نشد.

رامان در این باره اظهار می‌کند: «این تنها یک شروع ساده برای مجموعه مطالعات جالبی است که انجام خواهد گرفت تا روش‌های دارو رسانی‌ مبنی بر نانوذرات را اصولی‌تر سازد».

مرحله بعدی تحقیقات شامل ترکیب نانوذرات طلا با داروهای مختلف و استفاده از سونوگرافی برای تنظیم دوز دقیق‌تری از دارو برای نواحی خاصی از مغز می‌شود. می‌توان از این تکنیک به ویژه در درمان تومورهای مغزی استفاده کرد.

در آخر رالیا می‌گوید: «می‌خواهیم با استفاده از این روش غیرتهاجمی به نواحی مورد نیاز مغز دسترسی داشته باشیم تا فرآیند دارورسانی را راحت‌تر کنیم. در مورد تومور مغزی، امیدواریم از طریق سونوگرافی کانونی بتوانیم نانوذرات را راهنمایی کرده تا در آن نقطه خاص جمع شوند».